Номын тухай

Цагаан сар билэг дэмбэрэл төгс есөн баяр цогцолсон монгол угсаатны агуу их баяр юм. Энэхүү есөн билэг цогцлол нь:

•     Сүнс сүлдний дээд сөд цагаан тэнгэрийн хишиг
өлзийн баяр

•     Билгийн улирлын шинэ жилийн баяр

•     Нас нэмэх өлзийн хутгийн баяр

•     Түмэн өлзий давхацсан баяр

•     Эв нэгдэл хайр энэрлийн баяр

•     Хаврын эхэн дэлхий дэлэгнэх баяр

•     Малчин хүний хөдөлмөрийн баяр

•     Ураг удам, бат оршихын баяр

•     Тоглоом, наадмын баяр ажээ.

Эрдэм номын эх үсэглэл нь үгийн эх бөгөөд А үсгээс эхэлж цагаан толгой гэж нэрлэнэ. Жилийнхээ эхийг цагаан сар гэдэг "Бэлгэ ерөөлт монголчуудын хамгийн гол баяр бол цагаан сарын шинэлэх баяр юм. Цагаан сарын баяр есөн давхар утгатай есөн их баяр болно. Есөн их баяр нь "гол их баяр" ажгуу. "Ес"-ийн тоо бол өрөөл бэлгийнх дан тооны хамгийн их тоо учир энэ баярыг "баяр бүхний баяр" гэж бэлгэшээдэг.