Гайхамшигт сонгодог зохиолууд (35)

Номын тухай

Зохиолын баатар бол нийгэмд адлагдан дорд үзэгдэж, өөрийг нь хүн чанаргүй болгож буй нийгмийн эсрэг тэрсэлсэн өчүүхэн нэгэн юм. Энэ талаар Достоевский "Би анх удаа жинхэнэ орос хүнийг гаргаж ирж, түүний эмгэнэлтэй муу талыг илчилсэндээ бахтай байна. Эмгэг ухамсартай нь түүний эмгэнэл юм. Би л тэр далд нууц хонгилын эмгэнэл, хорьж цаазалсны эмгэнэл, сайн сайхныг ухамсарлан ойлгож, түүнд хүрч чадахгүйгээ ухамсарласан хүний сэтгэл, бүгд адилхан тийм, хэн ч өөрчлөгдөн засарч чадахгүй гэсэн ухвар бодлын эмгэнэлийг харуулсан юм. Ухамсрын шууд үр дагавар бол эрч, ухамсартайгаар гар хумхин суух бөгөөд харин бусад зүтгэлтнүүд хязгаарлагдмал, мунхаг тэнэг болохоороо л зүтгэлтнүүд болдог. Тэд хоёрдогч шалтгаануудыг хамгийн гол шалтгаан гэж үздэг, тэгээд юу хийх учраа олсон гэж бусдад итгүүлээд зогсохгүй, өөрсдөө түүндээ тайвширдаг. Аливааг хийж, хөдөлж эхлэхийн тулд ямар ч эргэлзээгүй байх ёстой. Жишээлбэл, би яаж тайвширдаг вэ гэвэл бодол сэтгэлээ дасгалжуулан бэлддэг. Тэгэхээр надад бол аливаа анхдагч сэтгэлгээ дараачийн, бас нэг анхдагч сэтгэлгээгээ хөтлөн дагуулах маягаар хязгааргүй үргэлжилдэг. Ер нь бол аливаа ухамсар хийгээд сэтгэлгээний мөн чанар ийм" гэсэн сонин сэтгэлгээг энэ өгүүллэгээс уншиж болно.